Στην ορεινή περιοχή βόρεια του χωριού Βράχα Ευρυτανίας βρίσκεται η ιστορική ομώνυμη Μονή, η οποία είναι αφιερωμένη στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος.
Το ακριβές έτος ίδρυσης της Μονής δεν είναι γνωστό. Ωστόσο, τοποθετείται στα μέσα του 17ο αιώνα εάν συγκρίνουμε με τη σωζόμενη κτητορική επιγραφή στο καθολικό της μονής η οπoία αναφέρεται σε ανακαίνιση του ναού το 1745 από τον ηγούμενο Δαμασκηνό και προσκυνητές της περιοχής. Η Μονή, η οποία είχε σταυροπηγιακό προνόμιο, ήταν από τις σημαντικότερες της Επισκοπής Λιτζάς και Αγράφων κα γνώρισε ιδιαίτερη άνθιση το 17ο και 18 αιώνα. Στο συγκρότημα της Μονής λειτουργούσε σχολείο κοινών γραμμάτων με βιβλιοθήκη καθώς και σχολή δεντροκομίας και μελισσοκομίας για τους κατοίκους της περιοχής.
Την περίοδο της Τουρκοκρατίας η Μονή ανέπτυξε σημαντική κτηνοτροφική περιουσία αλλά και κτήματα στο χωριό της Βράχας και το Μεσολόγγι. Την ίδια περίοδο η Μονή αναφερόταν ως «κοινό πανδοχείο» καθώς αποτέλεσε καταφύγιο για ταξιδιώτες, επισκέπτες αλλά και κλέφτες κι αρματολούς που δρούσαν στην περιοχή. Με τη Μονή έχουν συνδέσει το όνομά τους σπουδαίοι αγωνιστές από το αρματολίκι των Αγράφων όπως το Μικρό Χορμόπουλο, ο Κατσαντώνης και ο Καραϊσκάκης. Ο τελευταίος τον Μάϊο του 1824, ενώ μαινόταν η διαμάχη του με τον Γιαννάκη Ράγκο για την ηγεσία του αρματολικίου των Αγράφων, καταφεύγει άρρωστος και συρόμενος από τα παλικάρια του σε ξυλοκρέβατο στη Μονή Βράχας. Η μάχη της Βράχας ( 15 Μαΐου 1824) έληξε με σημαντικές απώλειες και για τις δύο πλευρές , ανάμεσά τους και το πρωτοπαλίκαρο του Καραϊσκάκη, ο Αντώνης Ζαραλής.
Η Μονή διαλύθηκε το 1833 με βασιλικό διάταγμα ενώ το κτηριακό συγκρότημα - εκτός από το καθολίκο - κατεδαφίστηκε τη διετία 1929-30.
Σήμερα, στο σημείο της παλιάς μονής συναντούμε μόνο το καθολικό. Πρόκειται για σταυροειδή εγγεγραμμένο ναό με νάρθηκα και εξωνάρθηκα. Είναι αθωνικού τύπου καθώς διαθέτει κόγχες («χοροί») στους πλάγιους τοίχους ενώ η στήριξή του βασίζεται εσωτερικά σε τέσσερις κίονες. Παρουσιάζει πολλά κοινά σημεία με τη Μονή της Στάνας στα Επινιανά και της Σωτήρας στην Ανατολική Φραγκίστα. Η αγιογράφιση του ναού ξεκίνησε το 1743 και ολοκληρώθηκε το 1753 εσωτερικά και το 1758 εξωτερικά.