Υφαντική τέχνη

Για τους κατοίκους της ορεινής Ευρυτανίας η κτηνοτροφία αποτελούσε κύρια ενασχόληση στα πέρασμα των αιώνων. Μέσω της κτηνοτροφίας οι κάτοικοι εξασφάλιζαν, πέραν από τη διατροφή, την ένδυσή τους και απαραίτητους πόρους. Η παραγωγή του μαλλιού, η επεξεργασία του καθώς και η δημιουργία υφαντών μέσω αυτής ήταν χαρακτηριστικά στοιχεία της ζωής και της λαϊκής παράδοσης των Ευρυτάνων.

Ένα από τα βασικά εργαλεία της υφαντικής τέχνης ήταν ο αργαλειός. Από την Οδύσσεια του Όμηρου έρχονται οι πρώτες αναφορές για τον αργαλειό και την αξιοποίηση του. Υπάρχουν τρία είδη αργαλειού:

α) ο καθιστός ή πλαγιαστός. Αποτελείται από τέσσερα κάθετα ξύλα που συνδέονται μεταξύ τους με τέσσερις σανίδες χαμηλά και τέσσερις σανίδες στην κορυφή. Στο ορθογώνιο αυτό σύστημα στερεώνονται τα στημόνια, ανάμεσα από τα οποία περνούσαν με τη σαΐτα τα υφάδια. Πρόκειται για τον πιο διαδεδομένο τύπο αργαλειού στον ελλαδικό χώρο αλλά και στην ευρυτανική υφαντουργεία.

β) ο όρθιος. Τοποθετείται κάθετα στο χώμα και η ύφανση γίνεται από κάτω προς τα πάνω. Στον οικισμό της Άμπλιανης Ευρυτανίας, ο οποίος φημίζεται για τις παραδοσιακές φορεσιές και τα υφαντά του, χρησιμοποιούνταν ο παραδοσιακός όρθιος αργαλειός.

γ) του λάκκου. Είναι ένας είδος πλαγιαστού αργαλειού που τοποθετείται στο χώμα. Τα πόδια της υφάντρας κινούνται μέσα σε έναν λάκκο.

Η χρήση του παραδοσιακού αργαλειού από τα ευρυτανικά νοικοκυριά έχει σταματήσει εδώ και σχεδόν 40 χρόνια. Απομεινάρια της υφαντικής τέχνης και του αργαλειού - σημαντικών στοιχείων της λαϊκής παράδοσης της Ευρυτανίας - μπορεί κάποιος να συναντήσει στα λαογραφικά μουσεία του νομού (Μεγάλο Χωριό, Μικρό Χωριό, Δομνίστα)

Πηγές: Νταλλής, Π., (2007). Η Βούλπη και η Παλαιοκατούνα της Ευρυτανίας. Ιστορικά και Λαογραφικά στοιχεία. Αθήνα:Ελληνικά Γράμματα

Σαρρής, Γ., (2016). Άμπλιανη Ευρυτανίας 1940-2015. Ιστορία-Λαογραφία. Πάτρα 2016

Χουλιάρας , Α., (2005). Το νοικοκυριό του Ευρυτάνα. Αθήνα 2005